Wypalenie zawodowe

Praca zawodowa, stanowiąc podstawę bytu dorosłego człowieka, wpływa w decydujący sposób na styl i tryb życia wielu ludzi, a także daje możliwości realizacji indywidualnych i pozazawodowych planów życiowych. Wkraczając na rynek pracy napotykamy jednak na szereg wyzwań.

Gdy plan pracy jest narzucony z zewnątrz i jeśli go nie rozumiemy, nie akceptujemy i nie potrafimy uczynić go częścią własnego planu, nic dziwnego, że budzi niechęć, czasami agresję, a w kolejnym etapie pojawia się poczucie bezsensu pracy. Praca dająca zadowolenie nie męczy, a jeśli zmęczenie występuje, odpoczynek po niej przynosi szybką regenerację i jest przyjemnością, bo dołącza się satysfakcja z dokonanego dzieła. W przypadku kiedy zmęczenie jest związane z negatywną postawą emocjonalną, odpoczynek jest fikcyjny, gdyż mimo ukończenia pracy mobilizacja organizmu do walki i ucieczki trwa nadal, a co więcej nawet narasta. Coraz częściej u ludzi aktywnych zawodowo obserwowany jest zespół wypalenia zawodowego, będący skutkiem przewlekłego stresu w pracy, wynikający głównie z czynników psychospołecznych, takich jak: nadmierna rywalizacja zamiast współpracy, narzucone tempo pracy, presja czasu i zbyt dużo zadań do wykonania, przeciążenie emocjonalne, brak jasno wyznaczonych zadań, monotonia, odpowiedzialność, wymagana dyspozycyjność, a przy tym wszystkim brak wsparcia.

Stres zawodowy nie zawsze jednak musi być przyczyną wypalenia zawodowego. Doświadczają go przede wszystkim te osoby, które rozpoczynają pracę z dużymi oczekiwaniami i silną motywacją, a rzeczywistość okazuje się sprzeczna z ich wyobrażeniami, wartościami i przekonaniami, w wyniku czego dochodzi do konfliktu roli. Zwłaszcza zjawisko to dotyczy zawodów służb społecznych, w których bliskie interakcje z drugim człowiekiem stanowią istotę profesjonalizmu oraz warunkują satysfakcję zawodową. Dochodzi jeszcze czynnik wrażliwości, dużej dawki empatii, skłonność do nadodpowiedzialności, przy nieadekwatnym zadbaniu o własne potrzeby, takie jak, chociażby czas na odpoczynek.

SYGNAŁY ALARMOWE, których nie powinniśmy bagatelizować

O szkodliwości działających bodźców stresowych decyduje ich nasilenie, czas trwania, powtarzalność oraz indywidualny program psychobiologiczny każdego człowieka, czyli to na ile jesteśmy odporni na warunki stresowe.

Można wyróżnić następujące grupy objawów zespołu wypalenia zawodowego

fizjologiczne sygnały ze strony ciała – przewlekłe zmęczenie o różnym nasileniu, bóle mięśniowo-stawowe, problemy ze snem, dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, nawracające infekcje,
emocjonalne: powtarzające się irytacje do niekontrolowanych wybuchów złości, frustracja, niepewność w kontaktach społecznych, lęk, smutek
intelektualne: spowolnienie, zaburzenia w logicznym myśleniu, problemy z pamięcią, utrata zainteresowania pracą
duchowe: utrata wiary i sensu w to, co robimy, powierzchowne interakcje społeczne, wycofywanie się z życia towarzyskiego

JAK CZERPAĆ RADOŚĆ Z PRACY I NIE DAĆ SIĘ WYPALIĆ

Nawet praca, która jest naszą pasją, może doprowadzić do zniechęcenia i poczucia bezsensu, gdy na różnych jej etapach nie zadbamy o zapewnienie sobie właściwych warunków, na tyle ile możemy i mamy na nie wpływ, a jak pokazuje moja dotychczasowa praca z klientami, często możemy o wiele więcej prosić i dostać, niż się nam wydaje. Ważne jest także utrzymanie harmonii pomiędzy czasem poświęconym wszelkim czynnościom zawodowym, a życiem prywatnym. Odpowiedzialność za te obszary, w dużej mierze, spoczywa na nas samych.

Zapobieganie wypaleniu zawodowemu, aby było skuteczne, powinno odbywać się na wszystkich szczeblach organizacji. Zarówno teoretycznie jak i praktycznie zostało udowodnione, że zarządzanie oparte na wysokim zaangażowaniu, zachęcające wszystkich pracowników, niezależnie od stanowiska i roli do aktywnego udziału w podejmowaniu decyzji i kształtowaniu polityki firmy, daje największe wymierne efekty. Kolejnym elementem jest podział ról i zadań z wykorzystaniem naturalnych talentów członków zespołu, który oprócz tego, że przynosi najwyższą satysfakcję, gwarantuje równocześnie sukces i rozwój firmy jako całości. Zatem indywidualny, osobisty rozwój każdego z pracowników podnosi efektywność organizacji.

Więc zanim zmienisz pracę lub zadecydujesz, że pomimo wszystko chcesz tkwić w miejscu, w którym się męczysz, bo nie widzisz szans na wyjście z trudnej sytuacji, sprawdź co tak naprawdę przeszkadza Ci tu gdzie jesteś.

Proponuję przyjrzenie się wielowymiarowe: sobie, miejscu pracy i ludziom, z którymi współpracujesz.

Wyłącz na chwilę autopilota zaprogramowanego na wir pracy i odpocznij, zadbaj o Siebie tak jak lubisz, skieruj uwagę na swoje ciało i zauważ czego potrzebuje ono od Ciebie teraz .

Odpowiedz sobie na kilka pytań:

Po co pracuję?
Czego oczekuję od mojej obecnej pracy?
Jakie są moje potrzeby zaspokajane, a jakie nie?
W jaki sposób przekazuję swojemu przełożonemu, pracownikom lub współpracownikom moje opinie, wnioski, propozycje, oczekiwania ?
Za co odpowiadam w mojej pracy?
Na co i na kogo mam realny wpływ?
Jakie mam sposoby na radzenie sobie ze stresem w pracy? Na ile są skuteczne?

Odpowiedzi i wnioski warto zapisać.

Większa świadomość problemu, z którym się zetknęliśmy, pozwoli wyjść ze strefy beznadziejności i narzekania, a w zamian możemy zacząć konstruktywnie działać.

Jeśli masz pytania lub chęć pogłębienia tematu, czekam na kontakt.